۱۳۹۲ مهر ۱۸, پنجشنبه

آمریکا تحریم ‌ایران در زمینه خدمات و تجهیزات زیست‌محیطی را لغو کرد

با مجوز جدید خزانه‌داری آمریکا امکان ارائه برخی از خدمات در حمایت از فعالیت‌های زیست‌محیطی غیر دولتی در ایران فراهم شده است. در ماه‌های اخیر اثرات منفی تحریم‌ها بر محیط زیست ایران نگرانی‌های متفاوتی را برانگیخته است.

در بند یک مجوز جدید وزارت خزانه‌داری آمریکا آمده است که فعالیت‌های بشردوستانه برای رفع نیازهای اساسی مردم ایران شامل ارائه در پیوند با سلامت و بهداشت، موضوع‌های مربوط به کودکان بی‌سرپرست، ارائه خدمات امدادی مرتبط با بلایای طبیعی، توزیع اقلام اهدایی از جمله مواد غذایی، پوشاک و دارو با نیت کاهش رنج و درد انسانی و نیز آموزش کمکی مرتبط با هر نوع فعالیت‌های پیشرو در موضوع‌های فوق نیز مجاز خواهد بود. به موجب این دستور آمریکا بخشی از تحریم‌های ایران در فعالیت‌های زیست‌محیطی غیردولتی را نیز لغو کرده است.
مجوز جدید دولت آمریکا تا حدودی از مشکلات مربوط به حفاظت از محیط زیست در ایران می‌کاهد و به خصوص در زمینه مقابله با آلودگی هوا و ریزگرد‌ها می‌تواند موثر باشد.
تاثیر تحریم‌ها بر محیط زیست ایران
برای مقابله با طوفان شن و ریزگردها به وسایل و موادی نیاز است که اینک با لغو تحریم‌ها دسترسی به آنها آسانتر استبرای مقابله با طوفان شن و ریزگردها به وسایل و موادی نیاز است که اینک با لغو تحریم‌ها دسترسی به آنها آسانتر می‌شود
موضوع تاثیر منفی تحریم‌ها بر حفاظت از محیط زیست ایران در ماه‌های اخیر در کانون توجه مسئولان و رسانه‌های ایران بوده است.
معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست ایران، در اوایل شهریور امسال (۱۳۹۲)، زمانی که آخرین روزهای ریاست بر کمیته محیط زیست شورای شهر تهران را سپری می‌کرد، در جلسه‌ای که با موضوع چگونگی مقابله با تحریم‌ها و عوارض آنها بر محیط زیست کشور با حضور نمایندگانی از تشکل‌های غیردولتی برگزار شده بود، گفت: «متاسفانه طی سال‌های گذشته تحریم‌ها اثرات بسیار نامطلوبی بر محیط زیست ایران داشته است.» او با اشاره به وضعیت آلودگی هوای تهران افزود: «اگر تهران دچار یک بحران زیست‌محیطی شده است، دستیابی به استاندارد آلایندگی یورو ۴ در خودروها به تاخیر افتاده است، در زمینه مقابله با گرمایش زمین دچار مشکل شده‌ایم و نتوانسته‌ایم مشکل ریزگردها را حل کنیم و... بخشی از این مشکلات ناشی از تحریم‌هایی است که محیط زیست کشور را نشانه گرفته‌اند.»
همچنین کمال‌الدین پیرموذن، عضو فراکسیون محیط‌زیست مجلس، در گفت‌وگو با روزنامه "آرمان" (پنجشنبه، ۴ شهریور) به جنبه‌های دیگری از تاثیر تحریم‌ها بر فعالیت‌های زیست‌محیطی پرداخته است: «ایران در زمینه تجهیزات محیط ‌زیست احتیاج به یکسری واردات دارد که شامل دستگاه‌های مادپاشی پیشرفته برای جلوگیری از ضرر پدیده ریزگردهایی است که نای نفس کشیدن را در ۲۳ استان گرفته است. تجهیزات برای استانداردسازی خودروها، از جمله تولید بنزین بدون بنزن، که به‌دلیل نداشتن واردات موجب تولید بنزین فاقد استاندارد شده است. همین‌طور وارد کردن فیلترهای قوی برای ۳ هزار آلاینده صنعتی که در کشور موجب مرگ ‌و میر انسان‌ها شده است.»
چندی پیش نیز اعلام شد که مهار آلودگی‌های ناشی از ذوب آهن اصفهان به دلیل تحریم‌ها و عدم دستیابی به تجهیزات لازم با مشکل روبرو شده است. گفته شد: «تجهیزات لازم برای کاهش آلایندگی این مجموعه خریداری شده اما به‌دلیل تحریم‌ها این تجهیزات تحویل ذوب آهن نشده است.»
مجوز جدید فقط بخشی از مشکل را حل می‌کند
به رغم تصمیم جدید دولت آمریکا و رفع تحریم‌های زیست‌محیطی علیه ایران، معلوم نیست که تا چه حد گره از مشکلات در حفاظت لازم از محیط زیست ایران گشوده شود، زیرا علاوه بر مشکلات مدیریتی و سطح نازل حساسیت‌ها در ایران نسبت به حفظ محیط زیست، تهیه و خرید تجهیزات نیز نیازمند ارز است. اما کاهش درآمدهای نفتی ایران شاید الویت‌های دیگری را در دستور کار جمهوری اسلامی قرار دهد و حفاظت از محیط زیست همچنان در سایه قرار گیرد.عبدالرضا کرباسی، معاون محیط ‌زیست دریایی سازمان حفاظت محیط‌ زیست ایران، نیز اوایل شهریور امسال در گفت‌وگو با خبرگزاری "مانا" به جنبه‌هایی از آثار تحریم‌ها در فلج‌شدن فعالیت‌های مربوط به حفاظت از محیط ‌زیست دریایی ایران اشاره کرد. او گفت: «تحريم‌ها خريد تجهيزات پايش آب‌های دریاها را دشوار كرده است ضمن اينكه افزايش نرخ ارز قيمت اين تجهيزات را سه برابر افزايش داده است كه تامين آن از توان ما خارج است.» به گفته این مقام مسئول، ميادين نفتی مشترك دريايی نيازمند نوسازی و تعمير برخي تجهيزات مانند شيرآلاتی است كه نشت نفت از آنها صورت می‌گيرد؛ اما تحريم‌ها خريد و تامين اين تجهيزات را نيز مشكل كرده است.

۱۳۹۲ مهر ۱۷, چهارشنبه

هشدار معصومه ابتکار در مورد فراگیر شدن بحران‌های زیست‌محیطی

رئیس سازمان محیط زیست هشدار داد، بحران‌های زیست‌محیطی ایران را فرا گرفته و اگر علاجی برای آن نشود به نقطه حاد می‌رسد. معصومه ابتکار می‌گوید آلودگی زیست محیطی "هزینه‌های سرسام‌آوری" به مردم تحمیل می‌کند.
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست می‌گوید هر منطقه‌ای که طرح‌های حفاظت از محیط زیست در آن ناکام بماند خسارت‌های سنگینی به کشور وارد می‌کند و "بازگشت به دوران تعادل نیز هزینه‌های بالایی در بر خواهد داشت."
به گزارش روابط عمومی محیط زیست معصومه ابتکار روز دوشنبه (۱۵ مهر ۱۳۹۲/ ۶ اکتبر) در نشست کارگروه کاهش آلودگی هوا در استانداری البرز گفت: «هم اکنون که فرصت داریم باید برنامه‌ها را جدی گرفته و در سیاست‌گذاری‌ها گام‌ها را رو به جلو برداریم.»

تاثیر آلودگی زیست محیطی بر سلامتی

معصومه ابتکار برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری محیط زیست را پیش‌شرط توسعه پایدار خواند و تاکید کرد: «رسیدن به توسعه پایدار نیز به نوبه خود تعادل در اقتصاد و صنعت را در برخواهد داشت.»
معاون رئیس جمهور گفت: «هزینه‌هایی که امروز مردم در بخش درمان متحمل هستند و تحت عنوان بیماری‌های آلرژی ، آسم و ...به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند همگی ریشه در آلودگی زیست محیطی دارد و همین امر نیز وظایف دست‌اندرکاران این حوزه را خطیرتر می‌سازد.»
در میان ۳۱ استان ایران، البرز با حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار ساکن، دوازدهمین استان پرجمعیت کشور است. کرج، مرکز استان البرز یکی از هشت کلان‌شهر (شهرهایی با جمعیتی بالای نیم میلیون نفر) محسوب می‌شود.
رئیس سازمان محیط زیست طرح‌های استان البرز برای رسیدن به شاخص‌های هوای پاک را مثبت ارزیابی کرده و می‌گوید: «رویکرد استان البرز با "سند توسعه محیط زیست" که به تصویب شورای برنامه‌ریزی نیز رسیده، مثبت بوده و ضروری است که بخشی از وظایف نیز در این حوزه با محوریت محیط زیست به شهرداری و شوراها واگذار شود.»

۵ روز هوای پاک در ۱۰ سال

به رغم "رویکرد مثبت" استان البرز برای رسیدن به شاخص‌های هوای پاک، کرج نیز همچون دیگر کلان‌شهرهای ایران با آلودگی شدید هوا در اغلب روزهای سال روبروست.
حسن پسندیده مدیرکل محیط زیست استان البرز از وجود ۳ هزار و ۶۰۰ واحد صنعتی آلاینده در این استان خبر می‌دهد که به گفته‌ی او ساماندهی وضعیت آنها "ضرورتی انکارناپذیر" دارد.
آلودگی هوا در شهرهای بزرگ ایران، به ویژه در پایتخت موضوعی سابقه‌دار است که تا کنون اقدام قابل توجهی برای مقابله به آن انجام نشده است. این وضعیت هر سال و با بازگشایی مدرسه‌ها بحرانی‌تر می‌شود.
یوسف رشیدی مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران هشتم شهریور ۹۲ به خبرگزاری ایسنا گفت: «آمارها نشان می‌دهد که طی ۱۰ سال گذشته شهروندان تهرانی در مهرماه تنها ۵ روز هوای پاک تنفس کرده‌اند.»
رشیدی راه‌کار اصلی حل معضل آلودگی هوا در تهران و سایر شهرهای کشور را ارتقای کیفیت سوخت و خودروها و گسترش حمل و نقل عمومی عنوان می‌کند.

خودروها و سوخت غیر استاندارد
معصومه ابتکار سوم مهرماه وعده داد با تشکیل کارگروه کاهش آلودگی هوا برای بهبود وضعیت تهران و دیگر کلان‌شهرها اقدام‌های مشخصی، از جمله از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و انتقال صنایع آلاینده به خارج شهر در دستور کار قرار بگیرد.محمدجواد نظری، عضو فراکسیون محیط زیست مجلس هفته‌ی گذشته با بیان این که آلودگی هوا با راهکارهای مقطعی کاهش پیدا نمی‌کند ابراز امیدواری کرد وعده‌ی دولت در مورد خروج صنایع از تهران و تشکیل کارگروه کاهش آلودگی عملی شود و تداوم داشته باشد.
او به خبرگزاری مهر گفت: «با توجه به اینکه وارد نیمه دوم سال شده‌ایم و در این نیمه از سال آلودگی هوا به دلیل شرایط جوی و از طرفی بازگشایی مدارس افزایش می‌یابد اجرای بندهای طرح کاهش آلودگی هوا ضرورتی دو چندان می‌یابد.»عضو فراکسیون محیط زیست با اشاره به نقش سوخت خودروها در آلودگی هوا خاطر نشان کرد: «استاندارد کردن سوخت خودروها یکی از اولویت‌های طرح جامع کاهش آلودگی هواست اما همچنان روند این استاندارد کردن بسیار کند است و کسی به آن رسیدگی نمی‌کند.» 

۱۳۹۱ دی ۲۴, یکشنبه

تخلیه شدن 50 روستای اطراف دریاچه ارومیه

نماینده ارومیه روز شنبه گفت: «اگر همچنان به مشکلات دریاچه ارومیه بی‌توجهی شود، این دریاچه از بین خواهد رفت و باید صدها میلیارد دلار برای احیای آن هزینه کرد.» وی با اشاره به کاهش «چشمگیر» سطح آب دریاچه ارومیه، خاطرنشان کرد که این دریاچه «در‌ آینده نزدیک به طول کامل خشک می‌شود» و هشدار داد که در صورت وقوع این اتفاق، باید در انتظار طوفان‌های نمک در کشور بود.
در این زمینه فرماندار شبستر نیز روز ۲۴ دی‌ماه در گفت‌و‌گو با خبرگزاری فارس، با اشاره به پسرفت آب دریاچه ارومیه در سال‌های اخیر گفت: «ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه حتی در کرج و تهران مشاهده شده و اثرات زیان‌بار آن بیش از پیش کشاورزان را نگران ساخته است.»
دریاچه ارومیه که از بزرگترین دریاچه‌های نمک در جهان است، در سال ۱۳۵۴ به عنوان یکی از تالاب‌های بین‌المللی در کنوانسیون رامسر به ثبت رسید. این دریاچه همچنین دارای ۱۰۲ جزیره است که تمامی آن‌ها از سوی یونسکو به عنوان ذخیره‌گاه طبیعی به ثبت رسیده‌اند. دریاچه ارومیه از سوی موسسه بین‌المللی تالاب‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق مهم زندگی پرندگان به شمار می‌رود. به گزارش فارس، در این دریاچه هم اکنون ۲۷ گونه پستاندار، ۲۱۲ گونه پرنده، ۴۱ گونه خزنده، هفت گونه دوزیست و ۲۶ گونه ماهی زیست می‌کنند.

نماینده ارومیه در مجلس با هشدار نسبت به خشک شدن کامل دریاچه ارومیه در «آینده نزدیک» از تخلیه ۵۰ روستای اطراف این دریاچه خبر داده است.
به گزارش خانه ملت، نادر قاضی‌پور روز شنبه، ۲۳ دی‌ماه، گفت: «بر اساس بررسی‌های انجام شده، هم اکنون حدود ۵۰ روستا پیرامون دریاچه ارومیه خالی از سکنه شده‌اند.» وی با اشاره به کاهش «چشمگیر» سطح آب دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد که این دریاچه «در‌ آینده نزدیک به طول کامل خشک می‌شود».
این نماینده در حالی نسبت به خشک شدن این دریاچه هشدار داده است که حجت جباری، مسئول دبیرخانه دائمی شورای منطقه‌ای مدیریت حوزه آبخیز دریاچه ارومیه، روز ۲۴ دی‌ماه در گفت‌و‌گو با ایرنا از «افزایش ۳۱ سانتیمتری» سطح آب دریاچه ارومیه نسبت به حداقل تراز در اوایل پاییز سال جاری خبر داد.
با این‌حال کارشناسان در سال های اخیر از کاهش سطح آب دریاچه ارومیه ابراز نگرانی کرده‌اند و نسبت به خشک شدن آن هشدار داده‌اند.
برنامه زیست‌محیطی سازمان ملل اسفندماه سال ۱۳۹۰ طی گزارشی در مورد عواقب زیست‌محیطی خشک شدن دریاچه ارومیه هشدار داد و اعلام کرد که ارتفاع سطح آب دریاچه از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۱ به میزان هفت متر پایین آمده و بر اساس تصاویر ماهواره‌ای مساحت آن در این بازه زمانی از ۶۱۰۰ کیلومتر مربع به ۲۳۶۶ کیلومتر مربع کاهش یافته است.
مردادماه سال جاری نیز سازمان محیط زیست ایران اعلام کرد که «۶۵ درصد» دریاچه ارومیه خشک شده و وضعیت آن وخیم است.

۱۳۹۱ دی ۲۱, پنجشنبه

۳۰۰ نفر به دليل فعاليت نيروگاه شازند اراک مبتلا به سرطان شده‌اند

نماينده اراک در مجلس طی تذکری جلسه علنی روز سه شنبه مجلس گفته است که «به دليل وجود نيروگاه (شازند)، شهر اراک از ۳۶۵ روز سال ۲۵۰ روز را در آلودگی می‌گذراند و هيچ تعهدی هم برای رفع آلودگی دراين شهر وجود ندارد». آقای آصفری با بيان اين‌که «‌۳۰۰ نفر از مردم منطقه به دليل گرفتار شدن به بيماری سرطان در نوبت بيمارستان هستند» گفت: «دليل عمده اين بيماری وجود نيروگاه و آلودگی ناشی از آن است؛ لذا خواهشمنديم معضل آلودگی برطرف شود.»
عمليات اجرايی نيروگاه بخاری شازند در چهار واحد ۳۲۵ مگاواتی با مجموع ظرفيت يکهزار و ۳۰۰ مگاوات در اواخر سال ۱۳۷۴ آغاز شده که واحد نخست آن در مردادماه ۱۳۷۹، ‌واحد دوم بهمن ماه ۱۳۷۹، واحد سوم آبان ماه ۱۳۸۰ و واحد چهارم آن اسفندماه ۱۳۸۰ وارد مدار شده است. ايران هم اکنون دو واحد  ۳۲۵ مگاواتی را نيز در اين نيروگاه تمکيل می کند و تا سال ۱۳۹۵ قرار است به بهره برداری برسد.
هم اکنون اين نيروگاه با سوخت نفت کوره (مازوت) فعاليت می کند. دولت ايران به دفعات گفته است که سوخت اين نيروگاه از نفت کوره به گاز تبديل خواهد شد، اما تاکنون اين پروژه را نتوانسته است عملياتی کند. نفت کوره يکی از آلاينده ترين نوع سوختها در ميان حاملهای انرژی است، خصوصا نفت کوره ايران که از نفت سنگين توليد می شود و درجه گوگرد آن بسيار بالا است.
عباس رجايی نماينده اراک و کميجان نيز سال گذشته اعلام داشت که براساس مستندات موجود نيروگاه حرارتی شازند روزانه شش ميليون ليتر مازوت می سوزاند و برآورد می شود ۴۵۰ تن انواع آلاينده های خطرناک را در فضا منتشر کند.
دی اکسيد گوگرد و ذرات معلق دو عامل اصلی آلايندگی هوای اراک گزارش شده است.
بر اساس گزارشها مردم منطقه اطراف نيروگاه شازند اواخر شهريورماه طی شکايت نامه ای خواستار رسيدگی مسئولين به وضعيت آلودگی نيروگاه شازند بخاطر استفاده از سوخت نفت کوره شده اند. آقای آصفری ۱۲ آذرماه سال جاری طی گفتگويی با خبرگزاری ايرنا با اشاره به شکايت نامه مردم منطقه، گفت که مسئولين قول داده بودند که اين موضوع از سه ماه گذشته عملياتی و اقدام شود، اما تاکنون مديران نيروگاه شازند و مسوولان مربوطه کم توجهی کرده اند.
آذرماه سال گذشته روزنامه مردم سالاری با اشاره به دود نيروگاه شازند طی گزارشی اعلام داشت که « گذر از جاده نيروگاه شازند هر بيننده ای را از دودی که از لوله های اين نيروگاه به آسمان رها می شود را متعجب می کند».
بر اساس اين گزارش، بيش از ۴۷ درصد آلودگی هوای اراک ناشی از فعاليت کارخانه هاست و فعاليت نيروگاه حرارتی شازند با سوخت مازوت که آلاينده ترين سوخت است و سموم هوا را افزايش می دهد و منشا بيماريهای مختلف است، بر اين آلودگی مضاعف شده است.
به غير از اراک، شهرهای تهران و اصفهان نيز از آلودگی بسيار بالای هوا رنج می برند که علت آن از طرف مقامات دولتی تراکم بيش از حد کارخانه ها، خودروها و فرسودگی آنها عنوان شده است. اما بسياری از کارشناسان و برخی نمايندگان مجلس بنزين نامرغوب را عامل اين آلودگی معرفی می کنند.